Μας κρύβουν την επιστροφή στα ματωμένα πλεονάσματα από το 2024 και το χρέος-μαμούθ
Η προεκλογική περίοδος είναι συνήθως μια (χαζο)χαρούμενη περίοδος· τα κόμματα υπόσχονται όλα τα καλά και κρύβουν τις κοινωνικές πληγές κάτω από τα χαλί. Ο Κ. Μητσοτάκης υπόσχεται αυξήσεις μισθών την επόμενη τετραετία, ο Χ. Σταϊκούρας μίλησε για πάγωμα των ήδη απογειωμένων επιτοκίων δανείων, ενώ ο Α. Τσίπρας υπόσχεται μέτρα για το ιδιωτικό χρέος, μέτρα που δεν πήρε όσο ήταν κυβέρνηση (απεναντίας!) ούτε διεκδίκησε όσο ήταν αντιπολίτευση…
Οι εκπρόσωποι των αστικών κομμάτων κρύβουν την πραγματικότητα, καθώς και κρίσιμες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα σφραγίσουν τις εξελίξεις. Το πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε πως από το 2024 παύει η ρήτρα διαφυγής από τους δημοσιονομικούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας. Η ρήτρα εισήχθη στις αρχές του 2020 λόγω πανδημίας. Από το 2024 αρχίζει μια νέα περίοδος: τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να πάρουν μέτρα για να περιορίσουν το χρέος τους στο 60% του ΑΕΠ, προφανώς με «ματωμένα πλεονάσματα».
Η απόφαση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα, που παραμένει η πιο υπερχρεωμένη χώρα της ΕΕ. «Ελέφαντα στο δωμάτιο», χαρακτηρίζει το δημόσιο χρέος ο Κ. Καλλίτσης στην Καθημερινή, το οποίο αυξήθηκε κατά 44 δισ. από το 2019 και από τα 356 εκτοξεύθηκε στα 400 δισ. ευρώ(!), παρότι ως ποσοστό του ΑΕΠ «υποχωρεί» στο 170%, καθώς το ΑΕΠ φουσκώνει και λόγω πληθωρισμού. Αξίζει να σημειώσουμε πως το 2009 το χρέος ήταν περίπου 270 δισ. και 126% του ΑΕΠ. Δίπλα στο δημόσιο, υπάρχουν και 250 δισ. του ιδιωτικού χρέους, των οποίων το 62% δεν εξυπηρετείται, δείχνοντας έναν λαό που είναι στα «κόκκινα». Ταυτόχρονα, το κόστος κρατικού δανεισμού ανεβαίνει, φτάνοντας στο 4%.
Το παζάρι σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το πώς θα υλοποιηθεί η επιστροφή στον «ζουρλομανδύα» της δημοσιονομικής σταθερότητας συνεχίζεται. Η διαφορά φέτος σε σχέση με το 2009-2010 είναι πως υψηλό χρέος έχουν και ισχυρές χώρες της ΕΕ, όπως η Ιταλία, ενώ ο μέσος όρος του δημόσιου χρέους είναι στο 93%, αντί για 60% που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας, με τη Γαλλία και την Ισπανία να το υπερβαίνουν επίσης. Το πιο πιθανό είναι η Κομισιόν να καταλήξει σε ειδικό σχέδιο-πρόγραμμα για κάθε χώρα, ανάλογα με τον βαθμό υπερχρέωσής της. Το κάθε κράτος-μέλος θα πρέπει να υποβάλει τετραετές πρόγραμμα (μια νέα μορφή μνημονίου). Η Ελλάδα, έχοντας το μεγαλύτερο κρατικό χρέος, θα υποχρεωθεί σε δυσβάσταχτους όρους. Εξάλλου, έτσι προβλέπουν και βασικοί κανονισμοί της ΕΕ, όπως το «Πακέτο των έξι μέτρων» του 2011 και το «πακέτο των δύο μέτρων» του 2013, που θέτουν σε ενισχυμένη εποπτεία τις υπερχρεωμένες χώρες μέχρι να εξοφλήσουν το 75% των δανείων τους από την ΕΕ.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Το 2022 η Ελλάδα είχε έλλειμμα 1,7% του ΑΕΠ. Για το 2024 υπάρχουν δύο σενάρια στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα. Είτε 3%, είτε (μεταβατικά) 2% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει μια «διόρθωση» από 3,7% έως 4,7% ανάλογα με το σενάριο. Λαμβάνοντας υπόψη πως το ΑΕΠ του 2024 υπολογίζεται σε 208 δισ., απαιτείται μια «προσαρμογή» (δηλαδή τσεκούρι στις δημόσιες δαπάνες) από 7,7-9,7 δισ. ευρώ, μέσα σε ενάμιση χρόνο! Μιλάμε για αιματηρές περικοπές, ανάλογες των μνημονιακών χρόνων. Ήδη, ο φετινός προϋπολογισμός προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ. Ενώ στις οικονομικές σελίδες του μέινστριμ Τύπου σημειώνεται πως «αν αυτά τα τέσσερα χρόνια διατέθηκαν περίπου 55 δισ. ευρώ για πανδημία, ενεργειακή και πληθωριστική κρίση, είναι αμφίβολο αν θα καταστεί εφικτό να διατεθούν περισσότερα από 10 δισ. ευρώ συνολικά στην τετραετία».
Επιπλέον, η Κομισιόν απαιτεί να μπει τέλος στις «οριζόντιες ενισχύσεις», επισημαίνοντας ειδικά πως δεν πρέπει να υπάρξουν γενικά μέτρα στήριξης των δανειοληπτών για τις ληστρικά αυξημένες δόσεις. Όπως είπε στα Νέα ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, Π. Ντόναχιου, «θα πρέπει όλοι να προχωρήσουμε σε πιο στοχευμένα μέτρα που δεν θα τροφοδοτούν πληθωριστικές πιέσεις, μόνο για πραγματικά ευάλωτους».
Βεβαίως, η κυβέρνηση θεωρεί…ευάλωτα το κεφάλαιο, τις τράπεζες και τις μεγάλες επιχειρήσεις, αφού εκεί κατευθύνεται το μεγαλύτερο μέρος των ενισχύσεων, των επιδοτήσεων και των φοροαπαλλαγών. Μείωσε τον φόρο στα μερίσματα από 10% σε 5% (και ο ΣΥΡΙΖΑ το είχε μειώσει από 15% σε 10%). Σημειώνεται έκρηξη κερδοφορίας μονοπωλίων και τραπεζών (4,2 δισ. πέρυσι). Την ίδια ώρα, το χρέος και τα βάρη στον λαό ενισχύονται από τα τρομερά εξοπλιστικά προγράμματα: 7,6 δισ. ευρώ για στρατιωτικές δαπάνες το 2022!
Απέναντι σε αυτή την εφιαλτική προοπτική, ποια είναι η στάση των αστικών πολιτικών κομμάτων; Καταρχάς, συγκάλυψη. Δεύτερο, ύμνοι και από ΝΔ και από ΣΥΡΙΖΑ και από ΠΑΣΟΚ στη «δημοσιονομική σταθερότητα», στην αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και στην πειθαρχία της ΕΕ. Η συναίνεση αυτή μαρτυρά το ουσιαστικό κοινό τους πρόγραμμα, πρόγραμμα οποιασδήποτε κυβέρνησης προκύψει μετά τις εκλογές. Θα πρόκειται για κυβέρνηση κοινωνικού πολέμου και άγριας επίθεσης στον λαό. Η πιο αποφασιστική εκλογική καταδίκη των κομμάτων της ευρω-συναίνεσης, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, αλλά και της ακροδεξιάς, είναι επιτακτική.
Από την άλλη, το ΚΚΕ δεν αναδεικνύει την αιχμή της αντιΕΕ πάλης, προβάλλοντας κυρίως μια λογική ψήφου στο κόμμα-αποκούμπι του λαού.
Η συμμαχία ΜέΡΑ25-ΛΑΕ ψελλίζει για «προετοιμασία για το ενδεχόμενο της εξόδου από την Ευρωζώνη και της ρήξης με τη νεοφιλελεύθερη, αντιδημοκρατική ΕΕ και τις πολιτικές της»!
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ όχι μόνο προειδοποιεί για όσα έρχονται αλλά καλεί σε άμεση αναβάθμιση της αντιΕΕ κατεύθυνσης του κινήματος και σε πολιτικό αγώνα για απειθαρχία στις οδηγίες της ΕΕ. ρήξη και αντικαπιταλιστική αποδέσμευση από ευρώ και ΕΕ για τα λαϊκά συμφέροντα, για να πάρει το τιμόνι η εργατική τάξη.
Γιάννης Ελαφρός
