Batı Trakya’nın Rodop ili Tabipler Birliği, yangın dumanına maruz kalma koşullarında koruma talimatları verdi.
Temel talimatlar aşağıdaki gibidir:
- Yangın kaynağından derhal uzaklaşma.
- Altta yatan ciddi hastalığı olan kişiler, yaşlılar, çocuklar ve hamile kadınlar için seyahatten tamamen kaçınılması. Kapalı pencere ve kapılar ile mümkün olduğunca içeride kalın. Klima kullanımı, oda havasını sirküle eder ve odanın dış havadan korunması ve korunabilmesi koşuluyla, yüksek ortam sıcaklığı koşullarında teşvik edilir. Aksi takdirde evin içinde korumalı ve klimalı bir oda oluşturulması tavsiye edilir. İç hava kalitesini daha da bozan faaliyetlerden ve özellikle sigaradan kaçınılması önerilir.
- Buna ek olarak, aydınlatma için mum kullanımı, açık ocakta yemek pişirme, aerosol ürünlerin kullanımı ve elektrikli süpürge kullanımı önerilmez.
- Spor ve fiziksel efordan kaçınmak.
- Hareket gerekli görülüyorsa, yüksek solunum koruma maskesi (FFP2 veya 3) kullanılmalıdır. “Cerrahi” veya kumaş maskeler, duman veya kül solumaya karşı koruma sağlamaz. Hareketler daha serin zamanlarda yapılmalıdır, örneğin akşam. Daha önce de belirtildiği gibi, kronik solunum veya kardiyovasküler hastalığı olan hastalar, özellikle yüksek solunum koruyucu maske kullanımının mümkün olmadığı durumlarda hareket etmemelidir.
- Astımı ve kronik hastalığı olan hastalar için, öncelikle çevresel maruziyetle ağırlaşan durumlar, ilaca sıkı sıkıya bağlı kalmak gerekir ve semptomlarda herhangi bir kötüleşme olması durumunda, tedaviyi ayarlamak için ilgili Göğüs Hastalıkları Uzmanı ile derhal iletişime geçilmelidir.
- Vatandaşların, özellikle yangınlar nedeniyle atmosferin belirli bir yükünün olduğu günlerde, resmi kurumların hava kalitesi ile ilgili duyurularını takip etmeleri ve sadece kokularına ve görüntülerine güvenmemeleri tavsiye edilmektedir.
Dumana maruz kalmanın sonuçları:
- Mekanizması ne olursa olsun, kısa süreli duman maruziyeti ile ilgili en sık görülen semptomlar üst solunum yollarını ilgilendirir ve rinit (burun tıkanıklığı, burun akıntısı) ve farinkste kuruluk hissi ile kendini gösterir. Kuru ve rahatsız edici bir öksürük de oluşabileceği gibi mecut bir hastalık olsun olmasın nefes darlığı da ortaya çıkabilir.
- Baş dönmesi, mide bulantısı, kusma ve baş ağrısı gibi sistemik semptomlar olası karbon monoksit toksisitesini gösterir ve derhal araştırılması ve tedavi eden hekime bilgi verilmesi gerekir.
- Bu semptomlar genel olarak sağlıklı insanlarda da ortaya çıkabilir, ancak mevcut hastalıkları olan kişilerde, özellikle solunum ve kardiyovasküler sistem hastalıkları olan kişilerde sıklık ve yoğunluğun daha fazla olduğu açıktır.
- Yanma ürünlerinin solunmasından kaynaklanan toksisitenin, solunum sisteminde termal veya kimyasal hasara neden olabileceği bilinmektedir. Doğrudan termal hasar, yangın kaynağının yakınında sıcak buharın solunmasından kaynaklanır ve üst solunum yollarını içerir.
- Kimyasal hasar, farklı bileşim ve büyüklükteki organik mikropartiküllerin veya kimyasal tahriş edici maddelerin solunmasından kaynaklanır ve hem hava yollarını hem de pulmoner parankimi etkileyebilir.
- Bir yangın durumunda ana, ani ölüm nedeni, büyük miktarda dumanın solunması ile birlikte yangın kaynağının yakınında oksijen tüketiminden kaynaklanan boğulmadır. Genellikle, hücresel düzeyde oksijen kullanamamaktan kaynaklanan sistemik semptomlarla bir dereceye kadar kimyasal boğulma bir arada bulunur. Kimyasal boğulma, örneğin plastiklerin veya nitrojen içeren diğer malzemelerin yanmasından kaynaklanan karbon monoksit veya hidrojen siyanür gibi tamamlanmamış yanma ürünlerinin solunmasından kaynaklanır.
- Yangının odağından daha uzak bir mesafede, mikropartiküllerin ve kimyasal tahriş edici maddelerin solunması, hem solunum hem de kardiyovasküler sistemleri içeren önemli sayıda insanda hasara neden olabilir.
