Hava değiştikçe, pazarlarda bulunan taze ürünler de değişiyor. Elbette balıklar bu kuralın dışında tutulamazdı.
Deniz kaynağının bize hangi hazineleri sunduğunu öğrenelim. Bahar denizinin bize sunduğu balıkları tanımadan önce, ham maddelerini mevsimine göre tüketmenin neden önemli olduğuna bakalım.
Tat
Mevsiminde yenen balıklar en iyi tada sahiptir. Çünkü tüketilmeye uygun “olgunluk” aşamasına ulaşmışlardır. Zamanından önce aşırı büyümeleri için hormonlar ve diğer araçlarla “aceleye getirilmezler”.
Ayrıca donmuş olanlar çok büyük bir tazelik sorunu yaşamayabilirler ama kesinlikle lezzetlerinin büyük bir bölümünü kaybederler. Yine satış noktasında bakımları düzgün yapılmadığı takdirde bozulma riskleri çok yüksektir. Özellikle sıcaklığın önemli ölçüde yükselmeye başladığı ilkbaharda balıkların ne kadar hassas olduğunu biliyoruz.
Tadın yanı sıra dokusu da değişiyor ki bu da zamanında taze toplanıp doğrudan soframıza gelen pelajik balıkla karşılaştırılamayacak kadar farklı.
Maliyet
Mevsimsellik nedeniyle bir tür bolluğuna sahip olmak, normal şartlar altında piyasada bile bulunamayacak bir zamanda mevcut olmaktan farklıdır.
Aynı şey tabii ki balık için de geçerli. Çünkü üretim yerel ve mevsimlik olduğunda, fiyatı önemli ölçüde artıran depolama ve nakliye maliyetleri yoktur.
Mevsimsel ve yerel olmayan ürünleri satın aldığımızda, genellikle farklı iklime sahip bölgelerden gelir.
Bu ürünler, pazardaki “çeşitliliği” kaybetmemek adına yıl boyunca tüketiciye sunulabilecek şekilde muhafaza edilmektedir.
Bu faktörler maliyetleri artırır.
Besin
Tazelik, daha yüksek besin içeriğine eşittir. Sezonda mevcut olan ürünler, “avlanma” mevsimine çok yakın bir zamanda tüketildikleri için taze olma olasılıkları daha yüksektir. Böylece besinlerini, vitaminlerini, faydalı yağlarını ve amino asitlerini korurlar.
Balığımızı makul bir süre dondurduğumuzda bu bileşenlerin kalitesi düşme eğilimindedir. Ayrıca taze balık rengini, gözlerinin parlaklığını, derisinin ve etinin sıkılığını korur.
Kirlenmeyi önleme
İthalat, gıdaların üretim ve dağıtımını yapan firmaların uyması gereken gıda güvenliği ve hijyen kurallarına uyup uymadığından emin olamayacağımız için gıda kontaminasyonu riski içermektedir.
Ayrıca, zaman zaman tüm dünyada denizleri kirleten çeşitli ekolojik felaketler yaşanmış ve bu alanlarda balıkçılık yasaklanmıştır. Ancak, talimatlara yakından uyulmaması olasılığı her zaman vardır.
Sağlıklı bir vücut için
Her balık farklı besin maddeleri taşır, bazıları yağlı ve bazıları daha hafiftir. Yani mevsime bağlı olarak, vücudun besin maddelerine farklı ihtiyaçları vardır.
Her yiyeceğin mevsimsel olması tesadüf değildir.
Doğa, sağlıklı kalması ve her mevsimin koşullarıyla baş edebilmesi için alması gerekenleri “halkalarına” sağlayan bir besin zinciri gibi çalışır.
Ekoloji
Hem balık hem de diğer yiyecekleri tedarik etmek ve yemek, aşırı üretim ve aşırı yiyecek tüketimi nedeniyle tehlikede olan gezegenimizi kurtarmanın en iyi yollarından biridir.
Aşırı avlanma ve mevsim dışı avlanma, deniz krallığının birçok türü için şimdiden ölümcül olmuştur ve şimdiden birçok balığı tehlikeye atmıştır.
Aşağıdakiler aya göre, ilkbaharda en iyi durumda olan balıklardır.
Mart
Kefal, Turna, Mırmır, Sargo, Scorpaena,Stira, Tirsi, Asil Hani, Hamsi, Barbunya, Kırma Mercan, Çırçır, Lahoz, Sinarit, İsparoz, Palmut, Orfoz, Çipura, Yılan Balığı, Ahtapot.
Nisan
Kefal, Turna, Mırmır, Istakoz, Karides, Hamsi, Kalamar, Kerevit, Midye, Palamut, Orfoz, Sardalya, Uskumru, İstiridye, Ton Balığı, Çipura, Mercan, Tekir, Kırma Mercan, Barbunya, Kerevit, Sargan, Galeorhinus Galeus, Lahoz, Çamuka, Yılan Balığı, Ahtapot.
Mayıs
Kefal, Turna, Mırmır, Istakoz, Sagoz, Isparoz, Karides, İzmarit, Kolyoz, Sarıkuyruk, Malanurya, Iskatari, Kılıçbalığı, Hamsi, Kalamar, Kerevit, Midye, Palamut, Orfoz, Sardalya, Uskumru, İstiridye, Ton Balığı, Çipura, Mercan, Tekir, Kırma Mercan, Barbunya, Kerevit, Sargan, Lahoz, Çamuka, Yılan Balığı, Ahtapot.
Son olarak sağlıklı ve lezzetli balıklar için kıyılarımızı ve denizlerimizi temiz tutmamız gerektiğini unutmamakta fayda var.
Sahilde yüzerken ya da yakınında çalışırken her zaman kişisel bir sorumluluk duygusuna sahip olmak gerek. Afiyet olsun.