Koronavirüs krizi ve ardından Ukrayna’daki savaş, pahalılığı uluslararası bir sorun haline getirdi.
Ülke örneğinde ise, yani Yunanistan pazarında, diğer Evro Bölgesi (Eurozone) ülkelerinde satılan ortalamaya göre daha pahalı olan bazı ürünler var.
Ülkemizde gıda enflasyonu Evro Bölgesi’ne göre düşük olmasına rağmen bazı temel ürünlerde fiyat artışları daha yüksek.
Yani Yunanlılar masalarına bazı yiyecek ve içecekleri koymak için daha fazla para ödüyorlar.
Nitekim geçen ay bazı ürünlerde fiyat artışları oldu. Bunlar şöyle:
Dana eti
Hane halklarının iki yakayı bir araya getirmek için daha ucuz ürünlerin tüketimine başvurmasıyla Yunanistan, Evro Bölgesi ülkeleri arasında sığır etinde pahalılık “şampiyonu” olarak ortaya çıkıyor.
Aslında, bir yıl boyunca ve özellikle Nisan 2022’den bu yana, ülkemizdeki sığır eti takdiri, Evro Bölgesi’nde kaydedilen karşılık gelenlere kıyasla çok daha yüksek olmuştur.
Eurostat verilerine göre, Mayıs 2023’te Yunanistan’da sığır eti fiyatı, Evro Bölgesi’ndeki %7,3’e kıyasla yıllık %13,8 arttı.
Nitekim kişi başına düşen gelirin 14 ay üst üste (Nisan 2022’den Mayıs 2023’e kadar) çok daha düşük artışlar kaydettiği bir dönemde ülkemizde dana eti fiyatlarındaki yüzde artışları çift haneli rakamlarda gerçekleşti.
Yerli sığır etinin fiyatı, Mayıs 2020’de 9 evro iken, bugünlerde kilo başına 14 evroya ulaşarak, üç yılda kilo başına 5 evro arttı.
Domuz eti
Yunanlılar için domuz eti de pahalı. Yunanistan’daki domuz eti fiyatları, Evro Bölgesi’ndeki %8,8’e kıyasla bir yıl içinde %14,7 arttı.
Evro Bölgesi’nde Mayıs ayında fiyatlar Nisan ayına göre düşerken, Yunanistan’da yükseldi.
Yumurta, tereyağı, tohum yağları ve kahve fiyatları “el yakıyor”
Mayıs 2023’te yıllık bazda tereyağı fiyatları Yunanistan’da %14,8 artarken, Evro Bölgesi’nde düşüş (%-0,3) ile Mart 2021 seviyesine yaklaştı!
Aynı zamanda, Yunanistan’da tohum yağı fiyatları Mayıs ayında %3,6 artarken, Evro Bölgesi’nde önemli ölçüde azalarak (%-8,4) 2020 seviyelerinin bile altına düştü.
Bitkisel sıvı ve katı yağlarda da aradaki fark çok büyük, çünkü yıllık bazda ülkemizde fiyatlar %15,9 artarken, Evro Bölgesi’nde sadece %9,6 arttı.
Mayıs 2023’te yıllık bazda yumurta fiyatları, Evro Bölgesi’ndeki %12,9’a kıyasla Yunanistan’da %18 arttı.
“Kahve, çay, kakao” kategorisinde ise Evro Bölgesi’nde fiyatlar gerileyen bir büyüme hızı izlerken, Yunanistan’da yeniden yükseldi. Özellikle Mayıs ayında ülkemizde yıllık bazda %13,2, Evro Bölgesi’nde ise %8,8 arttı.
Aksine 2022 yılında da aylarca Evro Bölgesi ortalamasına göre daha yüksek seviyelerde hareket eden şeker, patates ve peynir fiyatları bu yılın başından bu yana düşüşe geçti.
Gıdada genel artış
Gıda fiyatlarındaki “ateş” Harmonize Tüketici Fiyatları Endeksi’ne (EnDTK) de yansıdı.
EnDTK’yi oluşturan 12 mal ve hizmet grubu arasında kümülatif olarak en yüksek artış (%27,0, yıllık ortalama %6,2) gıda ve alkolsüz içecekler fiyat endeksinde gerçekleşti.
Bunu konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar (%16,1, %3,8), giyim ve ayakkabı (%15,6, %3,7), otel-kafe-restoran (%12,5, %3,0), dayanıklı tüketim malları – ev eşyaları ve hizmetler (%12,5, %3,0), ulaşım (%10,4, %2,5), sağlık (%8,4, %2,0), diğer mal ve hizmetler (%4,9, %1,2), eğitim (%3,7, %0,9), eğlence – kültürel faaliyetler (%3,1, %0,8), alkollü içkiler ve t ütün mamülleri (%2,7, %0,7) ve iletişim (%-8,1, -%2,1) izledi.
