Avrupa Komisyonu’nun, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne katılım sürecine ilişkin raporu yayınlandı.
Raporda 2022’nin ilk yarısında, Ege’deki Türk savaş uçaklarının Yunan hava sahasını tekrar tekrar ihlal etmesi ve Yunan adalarının egemenliğine ve Kıbrıs’a yönelik tehditkâr açıklamalar nedeniyle, Türkiye’nin AB ile ilişkilerinin “bozulduğu” kaydediliyor.
Komisyon Başkan Yardımcısı Margaritis Shinas, rapor “Avrupa için önemli bir adım. Türkiye’ye yaptırım uygulanmasının önünü açıyor” dedi.
Raporda genel hatlarıyla ülkenin “demokratik gerilemesi” vurgulanırken, “2021’deki bazı olumlu gelişmelerin ardından, 2022’nin ilk yarısında, Ege’de Türk savaş uçakların Yunan hava sahasını tekrar tekrar ihlal etmesi ve Türklerin Yunan adalarının egemenliğine ve Kıbrıs’a yönelik tehditkâr açıklamaları nedeniyle AB ile ilişkiler bozuldu. Ayrıca Türkiye, Kıbrıs’ın deniz bölgelerinde askeri tatbikatlar yapmaya devam etti ve Türk savaş gemileri, Kıbrıs Münhasır Ekonomik Bölgesi’nde (EEZ) araştırma faaliyetlerini yasadışı bir şekilde engelledi” deniyor.
Yine aynı şekilde “Uluslararası kınamalara rağmen Türkiye, çitle çevrili Maraş (Varossia) bölgesini açma planına devam etti. Ege ve Doğu Akdeniz’deki gerilimler iyi komşuluk ilişkilerine yardımcı olmadı ve bölgesel istikrar ve güvenliği baltaladı” ifadeleri dikkat çekiyor.
AB’nin Haziran 2022’deki Avrupa Konseyi’nde ve defalarca Türkiye’yi her türlü tehditten, her türlü sürtüşme kaynağından veya iyi komşuluk ilişkilerine ve anlaşmazlıkların barışçıl çözümüne zarar verecek her türlü eylemden kaçınmaya çağırdığı da hatırlatılıyor.
Raporda ayrıca “AB’nin Doğu Akdeniz’de istikrarlı ve güvenli bir ortama ve Türkiye ile işbirliğine dayalı ve karşılıklı yarara dayalı bir ilişki geliştirme konusundaki stratejik çıkarlarını yeniden teyit ettiği” belirtiliyor.
Ayrıca Komisyon, AB ve Türkiye’nin iklim, sağlık veya göç ve güvenlik gibi ortak çıkar alanlarında üst düzey işçbirliği sürdürdüğünü hatırlatırken “Bu, AB’nin AB-Türkiye ilişkilerinde daha olumlu bir dinamiği destekleme teklifiyle uyumluydu ve Avrupa Birliği tarafından belirlenen koşullar altında, çeşitli ortak çıkar alanlarında Türkiye ile kademeli, orantılı ve tersine çevrilebilir bir şekilde çalışmaya istekli olduğunu gösterdi” ifadelerine yer veriliyor.
Hukukun üstünlüğü ile ilgili olarakise Komisyon, Türkiye’nin demokratik kurumlarının işleyişinde “ciddi eksiklikler” tespit ederken, “Raporlama döneminde demokratik gerileme devam etti. Başkanlık sisteminde yapısal eksiklikler devam etti. Avrupa Konseyi ve organlarının ana tavsiyeleri henüz ele alınmamış durumda. Parlamento, hükümetten hesap soracak araçlardan yoksun kalmaya devam etti” deniyor.
Komisyon “Anayasal mimari, yürütme, yasama ve yargı arasında sağlıklı ve etkin bir kuvvetler ayrılığı sağlamadan, yetkileri Cumhurbaşkanlığı düzeyinde yoğunlaştırmaya devam etti. Etkili bir kontrol ve denge mekanizmasının yokluğunda, yürütmenin demokratik hesap verebilirliği tek alan seçimlerle sınırlı kalmaya devam ediyor” diye ekliyor.
