Είναι γεγονός ότι ο ραγδαίος ρυθμός με τον οποίο εκφυλίστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προκαλέσει σοκ σε πάρα πολλούς που υπήρξαν μέλη του και τον στήριξαν σε ιδιαίτερα δύσκολες εποχές, όταν αυτός έπιανε ακόμη ποσοστά μέχρι 5%, αλλά και σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα που τον στήριξαν με την ελπίδα ότι θα βελτίωνε τα πράγματα και θα έβαζε τέλος στα μνημόνια.
Η ηγετική ομάδα, η οποία διαχειρίστηκε το κόμμα, ιδιαίτερα από το 2012 και μετά, αποδείχτηκε ανιστόρητη και γι’ αυτό επικίνδυνη. Όποιοι-ες από την Αριστερά δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις ιστορικές εμπειρίες και τα λάθη του παρελθόντος, ώστε να αποφευχθούν όσο γίνεται στο μέλλον, δεν έχουν καμία δικαιολογία, όπως καμία δικαιολογία δεν έχουν όσοι ψηφίζουν τη Χρυσή Αυγή, διότι ξέρουν τι είναι φασισμός. Υπάρχει ιστορικό προηγούμενο.
Υπό αυτήν την έννοια, επειδή η Ιστορία δεν κινείται με γραμμικό τρόπο και δεν είναι προκαθορισμένη, αλλά πεδίο ανοιχτών δυνατοτήτων, μπορούμε να καταλάβουμε και τον ουσιαστικό ρόλο του υποκειμενικού παράγοντα στη θετική ή αρνητική εξέλιξη των πραγμάτων.
Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ είδαμε τον αρνητικό ρόλο που έπαιξε στην εξέλιξη των πραγμάτων από τη στιγμή που άρχισε να εφαρμόζει τα μνημόνια. Το αποτέλεσμα είναι πασιφανές. Πλήρης μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ σε μνημονιακό κόμμα και σε μια αστική «Αριστερά».
Αυτά τα οποία ζούμε από την ανατροπή του μεγαλειώδους «όχι», τον Ιούλιο του 2015, και μετά, οι κινητοποιήσεις και η δυσαρέσκεια μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού ενάντια στα ασφαλιστικά και φορολογικά μέτρα, η ορατή απειλή για αλλαγή της εργατικής νομοθεσίας, τα υφεσιακά μέτρα κ.λπ. δείχνουν ότι η κατ’ όνομα και μεταλλαγμένη «Αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ έχει αποκοπεί πλήρως από την κοινωνική της βάση.
Η στρατηγική της ηγετικής ομάδας αποδείχτηκε παντελώς λάθος. Όσοι-ες προειδοποιούσαν από το 2012 και μετά τη συνεχή δεξιά διολίσθηση των πολιτικών θέσεων του κόμματος και της ηγετικής ομάδας κατηγορούνταν από αυτήν ως υπονομευτές. Η γρήγορη μετάλλαξη, συνεπώς, ήταν ζήτημα χρόνου, ιδιαίτερα από τη στιγμή που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, τον Ιανουάριο του 2015, και δεν υπήρξε ένα μαζικό κοινωνικό κίνημα να πιέζει δυναμικά και να διεκδικεί.
Στη Βιολογία με τον όρο μετάλλαξη χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε μεταβολή μπορεί να συμβεί στο γενετικό υλικό ενός οργανισμού.
Η φύση από μόνη της είναι εργαστήριο πειραμάτων και έρευνας και αυτό λειτουργεί ώστε να γίνονται διάφορες μεταλλάξεις. Συνήθως, τα είδη που επικρατούν είναι τα πιο προσαρμοστικά. Κεντρικό ρόλο σ’ αυτό παίζει και η συνεργατικότητα, έτσι ώστε τα είδη που επιβιώνουν να είναι συμβατά και με το ανάλογο οικοσύστημα. Αυτός είναι ο φυσικός τρόπος.
Μεταλλάξεις μπορεί να συμβούν με τους εξής τρεις τρόπους:
1) με «τυχαίο» τρόπο (φυσικό) στο γενετικό υλικό ενός οργανισμού,
2) μέσω εργαστηριακής παρέμβασης με σκοπό να αλλαχθεί κάτι στο DNA ενός οργανισμού κι έτσι να τον αναγκάσουμε να αναπτυχθεί με διαφορετικό τρόπο, και
3) από διάφορους εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι οι ακτινοβολίες στον άνθρωπο και οι καρκινογενέσεις.
Αντίστοιχα, μπορεί να έχουμε πάρει γενετικό υλικό του Α προϊόντος και να το ενσωματώσουμε στο γενετικό υλικό του Β. Έτσι, το Β θα έχει και κάποια χαρακτηριστικά του Α. Είναι κάτι επικίνδυνο με απρόβλεπτες συνέπειες.
Τηρουμένων των αναλογιών, αυτό συμβαίνει και στην πολιτική. Στην προκειμένη περίπτωση, δηλαδή του ΣΥΡΙΖΑ, έχουμε μετάλλαξη όχι λόγω μιας φυσικής επιλογής, δηλαδή μιας φυσικής συνεργατικής επιλογής, που θα τον έκανε συμβατό με το «κοινωνικό οικοσύστημα» και τη δυναμική του «όχι», αλλά εξαιτίας μιας εργαστηριακής παρέμβασης.
Μιας εργαστηριακής παρέμβασης από μέρους της ηγετικής του ομάδας στο γενετικό υλικό του κόμματος, το οποίο το μετέτρεψε, σε σύντομο χρονικό διάστημα, σε μια αστική-συστημική «Αριστερά», σε ένα κόμμα προσωποπαγές, κάτι το οποίο δεν συνάδει με τις φυσικές επιλογές της Αριστεράς, που στο γενετικό της υλικό (DNA) έχει τις δημοκρατικές διαδικασίες, το πείραμα, την έρευνα, τη διαφορετικότητα και τη ριζοσπαστική πολιτική.
Και δεν έφτανε μόνο η εργαστηριακή παρέμβαση, αλλά η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ έδειξε ανοχή και στους εξωτερικούς παράγοντες της μετάλλαξης του κόμματος (π.χ. μίντια) που από την αρχή την προέτρεπαν να απαλλαγεί από τα αριστερά της βαρίδια, δηλαδή από την αριστερή πτέρυγα του κόμματος, όπως και τελικά έπραξε.
Να θυμηθούμε ότι κάτι αντίστοιχο έγινε και με το ΠΑΣΟΚ, με τη διαφορά ότι η διαδικασία της μετάλλαξής του, καθώς επίσης της επιβάρυνσης που επέφερε στην υγεία του κοινωνικού σώματος και τελικά της καταστροφής του, κράτησε αρκετά χρόνια. Στον ΣΥΡΙΖΑ αυτές οι προϋποθέσεις δεν υπάρχουν. Ο εκφυλισμός και η μετάλλαξή του έγινε μέσα σε έξι μήνες.
Εν κατακλείδι, ο ΣΥΡΙΖΑ ως αριστερό κόμμα που ξέραμε δεν υπάρχει πια. Είναι μόνο κατ’ όνομα «Αριστερά» και τίποτα άλλο. Όμως, η Αριστερά υπάρχει και θα υπάρχει όσο υπάρχει ο κόσμος της εργασίας. Ο ρόλος της Αριστεράς θα τελειώσει μόνο όταν πάψει να υπάρχει αδικία στον κόσμο και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Συνεχίζουμε…
Δημήτρης Κατσορίδας
*συγγραφέας ειδικός στις εργασιακές σχέσεις, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Εργαζομένων ΙΝΕ-ΓΣΕΕ. Το κείμενο πρωτοδημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών.
